Σ Χ Ο Λ Η Γ Ο Ν Ε Ω Ν
«Σ Υ Ν Η Χ Η Σ Η»
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ – ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ
ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ 22, ΠΕΙΡΑΙΑΣ
210.42.20.969 – 697.79.79.062
Εάν πρόκειται να γίνεις ή είσαι ήδη γονέας, διάβασε το παρακάτω κείμενο προσεκτικά και πάρ΄ το πολύ στα σοβαρά.
Είναι μαγικό, αλλά και δύσκολο στην εποχή μας να είσαι γονέας. Όλα αλλάζουν ραγδαία και το μόνο σταθερό είναι η αλλαγή. Οι παλιές αφηγήσεις καταρρέουν. Καινούργιες δεν υπάρχουν. Πολλά από τα πράγματα που διδάσκει ο γονέας το παιδί του και το σχολείο τους μαθητές του, θα είναι παρωχημένα και άχρηστα σε 30 χρόνια. Ποιες δεξιότητες χρειάζονται πλέον τα παιδιά μας για να επιβιώσουν και να κερδίσουν τη ζωή τους ;
Οι γονείς αγχωμένοι, κουρασμένοι, μπερδεμένοι δεν έχουν έναν ξεκάθαρο τρόπο διαπαιδαγώγησης. Η ανατροπή των καθιερωμένων ρόλων και η αποσταθεροποίηση της οικογένειας οδηγεί τα παιδιά σε σύγχυση που βαδίζουν στα τυφλά, χωρίς σωστή καθοδήγηση, λειτουργικά πρότυπα, όρια και, κυρίως, χωρίς αξίες. Το αποτέλεσμα είναι να βγάζουν συμπτώματα : μαθησιακά προβλήματα, παραβατική συμπεριφορά, ψυχολογικά προβλήματα ή να γίνονται παιδιά-νάρκισσοι, καταδικάζοντας έτσι το μέλλον τους.
Εάν το λουλούδι δεν ανθίζει, δε φταίει το λουλούδι. Φταίει το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζει. Βελτιώνοντας λοιπόν το «περιβάλλον» του παιδιού, τα συμπτώματα μειώνονται έως και εξαφανίζονται και μπορεί έτσι ν’ ανθίσει το παιδί. Το πρώτο και το βασικότερο περιβάλλον του παιδιού είναι η οικογένεια. Δεν υπάρχουν προβληματικά παιδιά ! Υπάρχουν δυσλειτουργικές οικογένειες, δυσλειτουργικές σχέσεις. Εκεί πρέπει να εστιάσουμε. Στη μητέρα, στον πατέρα και στη σχέση του ζευγαριού. Και στα υπερσυστήματα.
Τα σύγχρονα δεδομένα των νευροεπιστημών είναι κατηγορηματικά : ο ανθρώπινος νους πλάθεται βάσει της εμπειρίας. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι εγγενώς προγραμματισμένος να αναζητά τη σύνδεση με τον άλλο, ν’ αναπτύσσει σχέσεις. Οι ανάγκες του παιδιού ( αλλά και γενικότερα του ανθρώπου ) για προσοχή, ασφάλεια, αποδοχή, αίσθημα ανήκειν, για «μοίρασμα», είναι οι σπουδαιότερες ανάγκες του ανθρώπου για την ψυχική, τη σωματική και την πνευματική υγεία και ισορροπία του. Η σχέση με τα παιδιά μας διαμορφώνει τον νου και τον εγκέφαλο του παιδιού. Ο τύπος του συναισθηματικού δεσίματος – δεσμού που αναπτύξαμε με τους δικούς μας γονείς παίζει σημαντικό ρόλο στο τι τύπος γονέα θα γίνουμε τελικά κι εμείς.
Σύμφωνα με τον Daniel Siegel και την ενδοπροσωπική νευροβιολογία υπάρχουν 4 είδη συναισθηματικών δεσμών – συνδέσεων που αναπτύξαμε με τους γονείς μας και παίζουν βασικό ρόλο στο τι γονείς θα γίνουμε κι εμείς οι ίδιοι : Είναι ο ασφαλής δεσμός με τον γονέα ( η καλύτερη των περιπτώσεων ), που παράγει ελεύθερους γονείς, είναι ο ανασφαλής δεσμός που σε οδηγεί να γίνεις ανασφαλής γονέας κι εσύ, είναι ο αμφιθυμικός δεσμός που γεννάει μπερδεμένους γονείς και – η χειρότερη περίπτωση – ο αποδιοργανωμένος δεσμός που γεννάει αποδιοργανωμένους γονείς.
Το μυστικό για να χτίζουμε υγιείς δεσμούς με τα παιδιά μας είναι η συναισθηματική παρουσία – επικοινωνία, που ο γονέας και το παιδί μοιράζονται κι αξιοποιούν τα συναισθήματά τους. Η επιτυχία της σύνδεσης μεταξύ γονέων και παιδιών περνάει πρωτίστως από την αυτογνωσία του γονέα, διότι το να είσαι γονέας, δεν είναι απλά ένας ρόλος, αλλά μέρος αυτού που είσαι ως άνθρωπος. Οι βασικότεροι παράγοντες είναι η σχέση του ζευγαριού και το πώς ο γονέας δίνει νόημα στη ζωή του. Όχι το τι του συμβαίνει, αλλά το πώς το νοηματοδοτεί. Η ασφαλής και στενή σύνδεση με τον γονέα αποτελεί πηγή δύναμης και προσωπικής απαρτίωσης για το παιδί. Ακόμα και η βλεμματική επαφή αλλάζει τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου.
Κάποιοι θα πουν πως «ό,τι έγινε έγινε κι ό,τι γράφει δεν ξεγράφει», άρα δε χρειάζεται να προσπαθήσουμε να αλλάξουμε και να βελτιωθούμε. Λάθος ! Οι νευροεπιστήμονες ( π.χ. ο Herman Medow ) είναι της πεποίθησης ότι μπορούμε να επανεκπαιδεύσουμε και να επαναπρογραμματίσουμε τον εγκέφαλό μας με θετικές εμπειρίες που επιδρούν θεραπευτικά πάνω στις εγκεφαλικές δυσλειτουργίες. Ο εγκέφαλος έχει νευροπλαστικότητα και τα νευρικά κύτταρα αναγεννιούνται και σχηματίζουν νέες συνάψεις, νέους δρόμους.
Για να επιβιώσουν τα νέα παιδιά τον 21ο αιώνα και να ευημερήσουν χρειάζονται πνευματική, συναισθηματική ευελιξία και ισορροπία. Χρειάζονται πρωτίστως ψυχική υγεία. Χρειάζονται ανθεκτικότητα. Χρειάζονται να συμφιλιωθούν με το άγνωστο, την αλλαγή, την κρίση και να τα αξιοποιήσουν αναβαθμίζοντας διαρκώς τον εαυτό τους. Χρειάζονται «κριτική σκέψη, επικοινωνία, συνεργασία, δημιουργικότητα» ( Yuval Harari ). Και, τα τρία σπουδαιότερα, που χρειάζονται είναι να γνωρίζουν το λειτουργικό τους σύστημα, τον εαυτό τους, να έχουν «γνώθι σαυτόν» ( πριν τους χακάρουν αλλότρια συμφέροντα ), να έχουν αξίες ( κουράγιο, ανθρωπιά, φιλότιμο, δικαιοσύνη, σεβασμό, κτλ .) και να κάνουν ουσιαστικές, ειλικρινείς, αυθεντικές σχέσεις. Όλ΄ αυτά τα καλλιεργούμε στις εκπαιδευτικές και θεραπευτικές ομάδες Εφήβων, Νεαρών Ενηλίκων, Μητέρων, Ενηλίκων της ΣΥΝΗΧΗΣΗΣ.
Το να είναι κανείς γονέας είναι τέχνη, άρα διδάσκεται. Δεν αρκεί πλέον ούτε η αγάπη ούτε η καλή πρόθεση ούτε το ένστικτο. Όπως διάβασες, δεν είναι να το αφήνουμε πλέον στην τύχη. Όποιος δεν αναβαθμίζεται είναι πλέον ξεπερασμένος και παρωχημένος.
Κάνε ένα υπέροχο δώρο στον εαυτό σου, στον / στην σύντροφό σου και στο παιδί σου και μπες σε εκπαιδευτικές / θεραπευτικές ομάδες, όπως για παράδειγμα σε Σχολή Γονέων.
Στη ΣΥΝΗΧΗΣΗ, στη Σχολή Γονέων, χρησιμοποιώντας τη δική μου μέθοδο , τη Συστημική Θεραπευτική Διδασκαλία – Διδακτική Θεραπεία, κάνουμε αυτό ακριβώς, βοηθάμε τους γονείς ν’ αναβαθμίσουν τον εαυτό τους, τη σχέση τους και να γίνουν ακόμα καλύτεροι γονείς. Το βιωματικό σεμινάριο της σχολής Γονέων λαμβάνει χώρα κάθε πρώτη Τετάρτη του μήνα, 6– 8 μμ. στα γραφεία της Συνήχησης.
Διότι καλός γονέας, δεν είναι ο αλάνθαστος, ο θυσιασμένος, αλλά ο ευτυχισμένος γονέας…
ΔΙΟΤΙ, ΜΕΤΑ ΤΟ ΚΑΛΟ, ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ…
Καλή «δουλειά»
Νίκος Μαρκάκης
Ψυχολόγος / ψυχοθεραπευτής
